चन्द्रकान्त न्यौपाने

काठमाडौ । केहि दिनदेखि बिभिन्न माग राखेर माइतीघरमा धर्ना बसेका कपिलवस्तुका उखु कृषकको मागमा कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालयले चासो दिएको छ ।

भोक तिर्खा नभनी माइतीघरमा किसानहरु धर्नामा बसेको थाहा पाएपछि उनीहरुका मागमा मन्त्रालयले चासो दिएको हो । यसै विषयमा कृषकसंग मन्त्री डाक्टर बेदुराम भुसाल र सचिव डाक्टर गोविन्द प्रसाद शर्माले मन्त्रालयमै छलफल गरेका छन
करिब १ घण्टा भएको छलफलमा कृषकको तर्फबाट कपिलवस्तु किसान संघका अध्यक्ष अनुप चौधरीले कुराहरु राखेका थिए ।
उखु किसानलाई अनुदानस्वरुप दिन भनिएको करिब ३ करोड रुपैयाँ २०७१ सालदेखि उखु मिलबाट नपाएको भन्दै आफूहरु चरम पीडामा परेको चौधरीले मन्त्रीसमक्ष राखेका थिए ।

यही विषयलाई लिएर आफूहरु पटकपटक अर्थ, उद्योग, कृषि र वाणिज्य तथा आपुर्ति मन्त्रालयमा पुग्दासमेत माग सुनुवाई नभएपछि फेरि माइतीघरमा धर्ना बस्न बाध्य भएको कुरा चौधरीले मन्त्रीलाई सुनाए ।

‘पाउनु पर्ने भुक्तानीको लागि उद्योग वाणिज्य मन्त्रालय जान्छौँ, अर्थ मन्त्रालय जानु भन्छ । अर्थमा गयो हामीले पैसा दिइसक्यौँ सम्बन्धित उद्योगबाट लिनू भनेर फर्काइदिन्छ । मिल संचालकसंग गयो सरकारले हामीलाई पैसा पठाएको छैन भनेर उल्टै धम्काएर पठाउँछ । हामी रातदिन पसिना चुहाउने किसानले के गर्ने ? कहाँ कहाँ जाने मन्त्री ज्यू पहल गरिदिनु पर्यो, हामी निकै समस्यामा पर्यौँ । हामी किसानलाई यसरी दुख दिन भएन, कि सरकारले हामीलाई तोकिएको पैसा दिनुपर्यो कि त्यो मिल र उद्योगीलाई कारबाही गर्नु पर्यो’, सबुतहरु देखाउँदै अध्यक्ष चौधरीले मन्त्रीसमक्ष कुरा राखे ।

ध्यानपूर्वक किसानका कुरा सुनेपछि मन्त्री भुसालले यस विषयमा आफ्नो ध्यानाकर्षण भएको बताएका थिए । उनले यो विषयमा मन्त्रालयमा के भइरहेको छ भनेर छलफलमा सहभागि सचिव गोविन्द शर्मासंग बुझेका थिए ।

सचिव शर्माले यस विषयमा आफूहरुलाई सुरुदेखि नै थाहा भएको भन्दै मन्त्रालयमा कुनै कैफियत नभएको सुनाए । कृषि मन्त्रालयले किसानका मागमा गर्नुपर्ने सबै काम गरिरहेको भन्दै प्रधानमन्त्री कार्यालयसम्मै यो विषय पुगेको उनले मन्त्रीलाई अवगत गराएका थिए ।
त्यसपछि मन्त्री भुसालले उद्योग वाणिज्य र अर्थ मन्त्रालयसंग बुझेर किसानका माग पुरा गर्न थप पहल गर्ने बताए । सरकारले उद्योगीलाई पैसा दिएर पनि उनीहरुले किसानलाई पैसा नदिएका रहेछन् भने सम्बन्धित मिललाई कारबाही गरिने मन्त्री भुसालले आश्वासन दिए ।
धर्ना बसेर केहि नहुने भन्दै मन्त्री भुसालले बिभिन्न मन्त्रालयमै पुगेर ध्यानाकर्षण गराउन भने । मागप्रति आफ्नो गम्भिर चासो रहेको भन्दै धर्ना तोड्न किसानलाई मन्त्री भुसालको आग्रह छ ।

तत्कालिन समयमा कपिलवस्तुमा काँग्रेस नेता वीरेन्द्र कनौडियाको महालक्ष्मी सुगर मिल थियो । सो मिललाई नै सरकारले किसानको अनुदान रकम पठाएको थियो । तर उक्त मिल किसानकै आन्दोलन र दबाबका कारण भागेको छ । कनौडियाले सर्लाहीमा अर्को नाममा उखु मिल खोलेका छन् ।

उनले मन्त्रालयबाटै आफूलाई पैसा नआएको भन्दै विज्ञप्ती निकाल्ने र सार्वजनिक ठाउँमा भन्ने गरेका छन् । तर किसानले भने कनौडियाले दिउँसै रात पर्ने गरी दुनियासामु ढाँट्दै हिँडेको बताउँछन् ।

धर्नामा बसेका किसानले यसपटक कि पैसा कि लिएर घर जाने कि आफूहरुको लास सरकारले घर लगेर जाओस् भन्दै चेतावनी दिएका छन् । कपिलवस्तुमा बर्षेनी १५ लाख क्विन्टल उखु उत्पादन गर्दै आएको स्वयम् किसानहरु बताउँछन् ।
जिल्लामा करिब ४ हजार उखु कृषक रहेको कपिलवस्तु किसान संघका अध्यक्ष चौधरीको भनाई छ ।