काठमाडौं । लुम्बिनी प्रदेशमा वैदेशिक रोजगारीबाट भित्रिएको रेमिट्यान्सको अधिकांश बचत रकम घरघडेरी जोड्नमै खर्च हुने गरेको एक अध्ययनले देखाएको छ ।

लुम्बिनी प्रदेशबाट विभिन्न देशमा वैदेशिक रोजगारीमा संलग्न ६८।४१ प्रतिशत श्रमिक तथा तीनका परिवारहरुले रेमिट्यान्सको बचत रकम घरजग्गा खरिद गर्न प्रयोग गरेका हुन् ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले ‘लुम्बिनी प्रदेशमा वैदेशिक रोजगारीले आर्थिक तथा सामाजिक क्षेत्रमा पारेको प्रभाव’ सम्बन्धि अध्ययनले नेपाल भित्रिने रेमिट्यान्सको ठूलो हिस्सा उपभोगमा र बचत रकम घरजग्गा जोड्नमै खर्च गर्ने गरेको देखाएको हो ।

अध्ययनमा समेटिएका वैदेशिक रोजगारीमा संलग्न श्रमिकहरुले पारिवारिक खर्च संरचनामा सबैभन्दा बढी दैनिक उपभोगमा ५८।७८ प्रतिशत रकम खर्च गर्ने गरेका छन् । यस्तै, शिक्षा र स्वास्थ्यमा २२।४८ प्रतिशत, मनोरञ्जन तथा अन्य शिर्षकमा ८।६७ प्रतिशत रकम खर्च गर्ने गरेको अध्ययनले देखाएको छ । ऋण तिर्न १०।०७ प्रतिशत रकम खर्च हुने गरेको छ ।

वैदेशिक रोजगारीमा संलग्न श्रमिक र परिवारका सदस्यहरुले वैदेशिक रोजगारीबाट प्राप्त रेमिट्यान्सको बचत रकमलाई विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गरेको देखिन्छ, जसमध्ये ठूलो रकम घरजग्गा खरिद गर्न खर्च भएको छ ।

यस्तै, रेमिट्यान्सबाट प्राप्त बचत रकमलाई ६६।०२ प्रतिशत श्रमिक तथा परिवारले बैंकमा बचत गर्ने, ५२।६७ प्रतिशतले सुनचाँदी खरिद गर्न, १२।२७ प्रतिशतले व्यापार व्यवसाय गर्न, १२।०१ प्रतिशतले सामाजिक काममा, ९।१४ प्रतिशतले व्यक्तिगत लगानी र ४।४४ प्रतिशतले शेयर खरिद गर्न बचत रकम खर्चिने गरेको देखिएको छ ।

यस अध्ययनमा लुम्बिनी प्रदेश अन्तर्गतका पाँचवटा जिल्लाहरु गुल्मी, अर्घाखाँची, पाल्पा, रुपन्देही र रोल्पा जिल्लाबाट वैदेशिक रोजगारीमा गएका ३८३ परिवारहरुको स्थलगत सर्वेक्षण गरिएको छ । वैदेशिक रोजगारीमा जाने ९४ प्रतिशत पुरुष रहेका छन् ।

अध्ययन अनुसार वैदेशिक रोजगारीबाट वार्षिक पाँच लाखसम्म आय आर्जन गर्ने ४२९३० प्रतिशत, ५ देखि १० लाखसम्म आय आर्जन गर्ने ३९।६९ प्रतिशत र १० लाखभन्दा बढी आय आर्जन गर्नेहरु १८।०१ प्रतिशत रहेका छन् ।

वैदेशिक रोजगारीमा गएकामध्ये ६४।४९ प्रतिशतले रेमिट्यान्स रकमबाट नयाँ घर निर्माण, घमा तला थप्नेदेखि अन्य संरचना परिवर्तन गरेको राष्ट्र बैंकको अध्ययनले देखाएको छ ।

अध्ययन अनुसार वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरुले दुःख गरेर कमाएको रकम लगानीका लागि सबैभन्दा भरपर्दो क्षेत्र घरजग्गालाई लिएको देखिन्छ ।